Biz farklıyız. Çünkü biz ERBAALIYIZ...

Eski ve Yeni Erbaa: Erbaa Şehrinin Yerinin Değiştirilmesi

erbaaliyiz kullanıcısının resmi
25 Aralık, 2013 - 00:16 -- erbaaliyiz

Erbaa şehrinin yerinin değiştirilmesi, eski ve yeni Erbaa

Eski Erbaa (Foto 1), alüvyon arazi üzerinde kurulmuş olup, gerek KAFZ üzerinde yer alması, gerekse 1942 Niksar-Erbaa deprem kırığı ve Esençay Fayı'na yakın bir konumda bulunması nedeniyle deprem bakımından oldukça riskli bir bölgede yer almaktadır. Erbaa’nın, 1939, 1940, 1942 ve 1943 yıllarında artarda gelen depremlerle büyük yıkıma uğraması, şehrin bulunduğu yerde ayakta kalmasının mümkün olmayacağı, taşınmasının kaçınılmaz olduğu fikrini uyandırmıştır.

(Büyütmek için resme tıklayınız)

1943 depreminden sonra 1944 yılında Bakanlar Kurulukararıyla Erbaa’nın bulunduğu yerden 2 km. kadar güneye (“Ardıçlık” olarak adlandırılan yere) taşınması kararlaştırılmıştır. Taşınma işine devlet öncülük etmiştir. 15.4.1944 tarihinde Hükümet Konağı'nın temelinin atılmasıyla taşınma devlet eliyle başlatılmıştır. Depremlerden önce 800 civarında hanenin bulunduğu (Saatçigil, 1946,1947: 59) Erbaa'da, geniş aile yapısı hâkimdir ve bir hanede (evde) bazen birkaç aile birlikte yaşamaktadır. Yaşanan depremlerle birlikte, geniş aileler bir kaç parçaya bölünerek küçük barakalarda ayrı ayrı kaldılar. Yeni Erbaa'ya taşınıldığında, bu kişiler yine ayrı ayrı kalmak arzusunu gösterince, mesken talebinin 1100 haneye çıktığı belirtilmektedir (Saatçigil, 1946,1947: 59). O dönemi yaşayan Şahap Ateş, deprem sonrası Erbaa’nın taşınmasını şu şekilde anlatıyor: “1939 yılındaki depremde evimiz yıkılmadı. İkincisinde (1940 depremi) ben evde yoktum. 1942 yılında zelzele oldu. Daha önce yıkılmayanlar yıkıldılar. Komşularımız evlerinde öldüler. Bir sene sonra 1943’te de bir daha oldu. On dakika içerisinde büyük bir gürültü ile yıkıldı. Ondan sonra karar verdiler. Artık buranın tadı tuzu kalmadı diye. Toprak gevşek. Yukarıyı keşfetmişler, oraya karar veriyorlar. 1944 yılında temel atılıyor. Dördüncü ayın on beşinde saat dörtte temel atıldı. Bir katlı bir kaymakamlık binası yapıldı, Eksel yolunda. Daha sonra da belediye binası yapıldı. Göçtükten iki yıl sonra hükümet binası yapıldı. Hem adliye, askerlik şubesi oldu. Hepsi yetti. 1100 haneydi göçenler. Göçmeyen 20 hane civarında kalmıştı. Fakirlere barakalar yaptılar. Taş verdiler, ağaç verdiler. Kendi enkazlarını da götürdüler. Bazılarıtamamlamadan göç ettiler. 4-5 sene barakalarda geçti. Eski zenginlerin evinde mobilyalar, meyve bahçeleri, çifte havuzlar, şadırvanlar, şato gibi evler. Bunlar göçmek istemediler. 200-400 dönüm arazileri, tütünleri, ahırları vardı. Gidenleri de caydırmağa çalıştılar.Vali İzzeddin Çağpar “İhtiyarların bedduasını, gençlerin duasını alacağım” demiş. Yedisene İmbat Deresi’nin suyu ile idare etmişler. Halk bu su ile çamaşırını yıkardı. İçmek için de çeşmeler yapıldı. Biz dört sene sonra gittik. Evleri planlı olarak yaptılar”(Baş ve Karabıyık, 2006: 61)

(Büyütmek için resme tıklayınız)

Yeni Erbaa'nın kurulduğu yer, kumtaşı, çakıltaşı, çakıl, kum, silt ve kil ardalanmasından oluşan Pliyosen çökellerinden oluşmaktadır. Erbaa şehri yeni yerine taşınmakla, hem 1942 Niksar Erbaa Deprem Kırığı'ndan 2 km. daha uzak bir zona taşınmış, hem de zemini nispeten daha sağlam olan Pliyosen çökelleri üzerine taşınmış oluyordu (Şekil 6 ve 7).

(Büyütmek için resme tıklayınız)

(Büyütmek için resme tıklayınız)

Tam sürüm için: http://www.sosyalarastirmalar.com/cilt6/cilt6sayi24_pdf/yilmaz_ali_kemalettinsahin.pdf adresini ziyaret edebilirsiniz.

Benzer İçerik: 

Erbaa Şehri ve Yakın Çevresinin Doğal Çevre Özellikleri

erbaaliyiz kullanıcısının resmi
24 Aralık, 2013 - 23:43 -- erbaaliyiz

Erbaa Şehri ve Yakın Çevresinin Doğal Çevre Özellikleri Kelkit Irmağı'nın alüvyonlarının oluşturduğu Erbaa Ovası'nın üzerinde yer alan Erbaa şehri ve yakın çevresi, temelde Permiyen ve Senozoyik yaşlı birimler üzerinde yer almaktadır. Çalışma alanının temelini Permo-Triyas yaşlı Turhal grubu metamorfitleri oluşturmaktadır.